Το μαρτύριο των αδιόριστων ωρομίσθιων καθηγητών

Το δικό τους Γολγοθά ζουν κάθε χρόνο οι αδιόριστοι ωρομίσθιοι καθηγητές που αναγκάζονται να διασχίζουν εκατοντάδες χιλιόμετρα για να διδάξουν, προκειμένου να μαζέψουν λίγα μόρια ελπίζοντας στο όνειρο του μόνιμου διορισμού. Οι ωρομίσθιοι καθηγητές αριθμούν στη Μαγνησία γύρω στους 270 και αποτελούν την πιο τραγική κατηγορία εκπαιδευτικών. Γιατί διδάσκουν μάξιμουμ έντεκα ώρες την εβδομάδα, πολλές φορές μακριά από τον τόπο τους, ενώ τα έσοδά τους είναι μηνιαίως μόλις 450 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση. Παράλληλα ο αριθμός μορίων που συγκεντρώνουν από μια διδακτική χρονιά είναι μάξιμουμ τρία μόρια, όταν για να διοριστεί ως μόνιμος ένας φιλόλογος, μαθηματικός ή φυσικός χρειάζεται περίπου 20 μόρια. Δηλαδή θα χρειαστεί τουλάχιστον επταετία. Και αν διδάσκει την εβδομάδα λιγότερο από έντεκα ώρες και όχι από Σεπτέμβριο, αλλά από Δεκέμβριο, τότε ο μόνιμος διορισμός θα έρθει στη 15ετία και παραπάνω...


«Οι αδιόριστοι ωρομίσθιοι καθηγητές πεινάνε» λέει με αγωνία για το μέλλον του ο καθηγητής Γιώργος Ψάλτης και στέλνει μήνυμα σε όσους υποψηφίους των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων θέλουν να δηλώσουν στο μηχανογραφικό τους δελτίο καθηγητικές σχολές.

Οι αδιόριστοι ωρομίσθιοι καθηγητές τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλσιαστεί στα σχολεία, ίσως γιατί οι ευέλικτες σχέσεις εργασίας διεισδύουν όλο και πιο δυναμικά στη δημόσια εκπαίδευση.

Αποτελεί, όμως προσωπικό μαρτύριο να είναι κανείς ωρομίσθιος καθηγητής και να υποχρεώνεται να μεταβαίνει σε κάθε απομακρυσμένο χωριό με έπαθλο τα ελάχιστα μόρια.

Η πρόεδρος των Αναπληρωτών και Ωρομίσθιων Εκπαιδευτικών Μαγνησίας κ. Ανθούλα Τσιαντάκη επισήμανε πως «δουλεύουμε χωρίς να πληρωνόμαστε, να έχουμε ένσημα, ενώ, όταν μας απολύουν, δεν έχουμε επίδομα ανεργίας. Στην Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη (ΠΔΣ) η πληρωμή των καθηγητών καθυστερεί πάρα πολύ».

Σύμφωνα με την ίδια «από το 2004 και μετά έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό ο αριθμός των ωρομίσθιων εκπαιδευτικών και γενικά των ελαστικών μορφών εργασίας. Αντί να διορίσουν έναν αναπληρωτή, τελικά παίρνουν δύο και τρεις ωρομίσθιους. Και έτσι μειώνεται πλασματικά η ανεργία».

Ο αναπληρωτής εκπαιδευτικός διδάσκει 21 ώρες την εβδομάδα στο Γυμνάσιο ή το Λύκειο, ενώ ο ωρομίσθιος καθηγητής διδάσκει μάξιμουμ έντεκα ώρες είτε εργάζεται στο πρωινό διδακτικό ωράριο είτε στην Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη.

Ο μόνιμος διορισμός στην εκπαίδευση γίνεται είτε μέσω ΑΣΕΠ είτε μέσω της προϋπηρεσίας με συγκέντρωση μορίων από την αναπλήρωση κυρίως και δευτερευόντως από την ωρομισθία. Το υπουργείο Παιδείας, όταν διορίζει, παίρνει 60% από επιτυχόντες ΑΣΕΠ και 40% από τον Ενιαίο Πίνακα Αναπληρωτών.

Οι ωρομίσθιοι καθηγητές αριθμούν πανελλαδικά 20.000, εκ των οποίων οι 10.000 εργάζονται στο πρωινό διδακτικό πρόγραμμα και οι άλλοι 10.000 στην ΠΔΣ. Επίσης 12.000 περίπου αναπληρωτές εργάζονται αυτή τη στιγμή στα δημόσια σχολεία.

Σύμφωνα με την κ. Τσιαντάκη «πριν το 2004 οι αναπληρωτές και οι ωρομίσθιοι ήταν 50%-50%, ενώ τώρα τα πράγματα άλλαξαν αριθμητικά υπέρ των ωρομισθίων. Πριν το 2004 οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί ήταν περισσότεροι».

Ένας σημαντικός αριθμός των ωρομισθίων εκπαιδευτικών εργάζεται στην ΠΔΣ, όπου, όπως αναφέρει η Τσιαντάκη, «θα πρέπει να ακολουθήσει κανείς πλάγιες μεθόδους, για να καταφέρει να εργαστεί στο χώρο αυτό».

Τα μόρια

Γολγοθά θυμίζει για τους αδιόριστους ωρομίσθιους εκπαιδευτικούς η προσπάθειά τους να συγκεντρώσουν τα πολυπόθητα μόρια. Ενώ ένας αναπληρωτής λαμβάνει ένα μόριο το μήνα, οπότε μπορεί να μαζέψει μέχρι και εννιά μόρια το χρόνο, αντιθέτως ο ωρομίσθιος θα πρέπει να περάσουν τουλάχιστον τρία χρόνια για να συγκεντρώσει εννιά μόρια. Και αυτό γιατί ένας ωρομίσθιος θα πάρει τρία μόρια, με την προϋπόθεση πως θα διδάσκει από το Σεπτέμβριο έως και τον Ιούνιο έχοντας πλήρες ενδεκάωρο διδακτικό ωράριο είτε στο κανονικό πρόγραμμα είτε στην ΠΔΣ.

Αυτό, όμως συμβαίνει ελάχιστες φορές και συνήθως οι ωρομίσθιοι διδάσκουν λιγότερους μήνες, ενώ έχουν μονοψήφιο αριθμό διδακτικών ωρών την εβδομάδα, όπως πέντε, έξι, επτά. Σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί να πάρει για μια ολόκληρη διδακτική χρονιά μόλις 1,5 μόριο.

Η κ. Τσιαντάκη σημειώνει χαρακτηριστικά πως «ένας ωρομίσθιος καθηγητής που λαμβάνει κάθε χρόνο 1,5 μόριο, όπως άλλωστε είναι και το πιο σύνηθες στους ωρομίσθιους, σε περίπτωση που είναι μαθηματικός θα χρειαστεί να βρίσκεται για δεκατρία χρόνια στην ωρομισθία, ώστε να φτάσει τα 20 μόρια και να διοριστεί. Επίσης ένας φιλόλογος με 1,5 μόριο πάλι το χρόνο θα χρειαστεί 26 χρόνια, ενώ ο φυσικός δεκατρία χρόνια. Αυτό αποδεικνύει πως, αν κάποιος δεν γίνει αναπληρωτής για να λαμβάνει περισσότερα μόρια, τότε θα πρέπει να ταλαιπωρηθεί ιδιαίτερα.

Η 39χρονη φιλόλογος κ. Καλλιόπη Ορφανού εργάζεται για τρίτη χρονιά ως ωρομίσθιος στην ΠΔΣ. Αποφοίτησε το 1992, όμως όσες προσπάθειες και αν έκανε για διορισμό, δεν καρποφόρησαν.

«Όλα αυτά τα χρόνια έκανα αιτήσεις για αναπλήρωση ή ωρομίσθια, αλλά δεν με έχουν καλέσει, όχι μόνο από τη Μαγνησία, αλλά και άλλους νομούς. Για πολλά χρόνια εργαζόμουν στον ιδιωτικό τομέα. Είμαι πάρα πολύ απογοητευμένη. Ίσως την επόμενη εικοσαετία διοριστώ στη δημόσια εκπαίδευση. Λόγω της ειδικότητάς μου ως φιλολόγου μου έδωσαν λίγες ώρες στην ΠΔΣ, δύο στον αριθμό».

Η ίδια προσθέτει πως «όταν αποφοιτήσαμε, τα πράγματα ήταν τελείως διαφορετικά. Γνωρίζαμε πως θα περιμέναμε κάποια χρόνια αλλά στο τέλος μέσα από την επετηρίδα, θα διοριζόμασταν. Είμαστε η γενιά που περίμενε στη σειρά της την επετηρίδα και είδε τις αλλαγές με τον ΑΣΕΠ, με συνέπεια να εισπράξει τις χειρότερες επιπτώσεις».

Χιλιάδες είναι οι ωρομίσθιοι καθηγητές που προκειμένου να συγκεντρώσουν κάποια μόρια, μεταβαίνουν για διδασκαλία σε απομακρυσμένα χωριά της περιοχής τους ή και σε άλλους νομούς.

Ο 37χρονος αδιόριστος καθηγητής φυσικής και πληροφορικής κ. Γιώργος Ψάλτης, πατέρας δύο παιδιών, αποτελεί μια τέτοια ενδιαφέρουσα περίπτωση. Ο ίδιος διδάσκει μερικές ώρες στη Ζαγορά, ενώ δύο φορές την εβδομάδα μεταβαίνει στο χωριό Ασπροποταμιά του νομού Τρικάλων, πολύ κοντά στα Γρεβενά. Τα έξοδα στα καύσιμα είναι περισσότερα από τα έσοδα, αλλά δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά, ώστε να αυξήσει τα μόρια διορισμού του.

«Μια ωραία πρωία άλλαξε ο νόμος και από την επετηρίδα πήγαμε στο ΑΣΕΠ. Το πρόβλημα δεν είναι το γεγονός ότι μπήκε ΑΣΕΠ, αλλά ότι δυστυχώς υπάρχουν πολλά παραδείγματα συναδέλφων που λόγω γνωστών, βρίσκονται με προϋπηρεσίες τις οποίες το υπουργείο Παιδείας αδιαφορεί να ψάξει να βρει πώς τις συγκέντρωσαν. Έτσι φτάσαμε στην κατάσταση, να υπάρχουν 40άρηδες που έχουν μόλις έξι και εφτά μόρια, όπως εγώ, και 30άρηδες που διαθέτουν 20 μόρια και είναι έτοιμοι να διοριστούν» σημειώνει ο κ. Ψάλτης.

Ο ίδιος προσθέτει πως «για να εργαστεί κανείς ως ωρομίσθιος στο πρωινό διδακτικό ωράριο θα πρέπει να διοριστεί μέσω πινάκων προϋπηρεσίας από το υπουργείο Παιδείας. Εκεί είναι που σηκώνει να γίνουν κάποιες πλάγιες καταστάσεις, είναι στην ΠΔΣ. Αν περάσει κάποιος από ένα πολιτικό γραφείο, το Σεπτέμβριο, οπότε γίνονται οι διορισμοί, θα καταλάβει κανείς τι γίνεται».

Ο ίδιος περιγράφει το δικό του Γολγοθά για τη συγκέντρωση μορίων: «Κάποιες διδακτικές ώρες σαν φυσικός τις έχω στο Γενικό Λύκειο Ζαγοράς, ενώ τη δεύτερη ειδικότητά μου σαν καθηγητής Πληροφορικής, την αξιοποιώ διδάσκοντας σαν ωρομίσθιος σε ένα χωριό που βρίσκεται λίγο παρακάτω από τα Γρεβενά, την Ασπροποταμιά του νομού Τρικάλων. Από το Βόλο η απόσταση είναι 190 χιλιόμετρα. Την εβδομάδα παίρνω 15-18 ευρώ διδάσκοντας στην Ασπροποταμιά, ενώ τα έξοδα είναι 40 ευρώ. Δίνω συνολικά την εβδομάδα 80 ευρώ στη βενζίνη για να πάρω 40 ευρώ».

Ο κ. Ψάλτης σημειώνει πως «το υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να λάβει υπόψη του και τους κοινωνικούς λόγους που αφορούν τους 40αρηδες αδιόριστους εκπαιδευτικούς. Έχουμε επιστήμονες σε ηλικία 40 ετών που ζητιανεύουν. Οι αδιόριστοι καθηγητές πλέον πεινούν».

Η κ. Τσιαντάκη σημείωσε πως «με 40 μόρια προϋπηρεσία ένας εκπαιδευτικός διορίζεται στη δημόσια εκπαίδευση, χωρίς να έχει πετύχει στο ΑΣΕΠ. Όμως ένας ωρομίσθιος φιλόλογος για να φτάσει αυτά τα μόρια, θα χρειαστεί 80 χρόνια. Αυτό δεν είναι όνειρο, αλλά κακός εφιάλτης».

Η ρύθμιση

Φέτος το υπουργείο Παιδείας προτίθεται να προχωρήσει σε ρύθμιση του ζητήματος διορισμού των εκπαιδευτικών όπου αναφέρονται τα εξής:

1) Θεσμοθετείται μέγιστος χρόνος παραμονής για τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς τα 3 διδακτικά έτη (24 μήνες). Ο εκπαιδευτικός που θα συμπληρώνει 24 μήνες πραγματικής προϋπηρεσίας, είναι επιτυχών του ΑΣΕΠ και έχει παιδαγωγική επάρκεια, διορίζεται στη δημόσια εκπαίδευση.

2) Κατ’ εξαίρεση, για κοινωνικούς λόγους, οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι έχουν την 30-6-2008 40 μήνες πραγματικής προϋπηρεσίας, ανεξαρτήτως του αν είναι επιτυχόντες του ΑΣΕΠ, και εφόσον έχουν ή θα αποκτήσουν παιδαγωγική επάρκεια, διορίζονται εντός πενταετίας στη δημόσια εκπαίδευση σύμφωνα με τις ανάγκες της υπηρεσίας.

3) Σε συνεννόηση με την ΑΣΠΑΙΤΕ ζητούμε τη σημαντική αύξηση των θέσεων αναπληρωτών ΠΕ που εισάγονται σε αυτήν και τίθεται ως κριτήριο εισαγωγής οι μήνες προϋπηρεσίας. Οι θέσεις ανά ειδικότητα θα καθορίζονται σύμφωνα με τις ανάγκες της υπηρεσίας.

4) Σε συνεννόηση με την ΑΣΠΑΙΤΕ προτείνεται η δημιουργία προγράμματος παιδαγωγικής κατάρτισης για τις ειδικότητες ΤΕ και ΔΕ και τίθεται ως κριτήριο εισαγωγής τους στην ΑΣΠΑΙΤΕ οι μήνες προϋπηρεσίας. Οι θέσεις ανά ειδικότητα θα καθορίζονται σύμφωνα με τις ανάγκες τις υπηρεσίας.

Στους διορισμούς διατηρείται η ποσόστωση 60% διοριστέοι του ΑΣΕΠ και 40% από τον πίνακα πραγματικής προϋπηρεσίας.

5) Οι διορισμοί που θα προκύψουν από την παρούσα ρύθμιση είναι επιπλέον της ποσόστωσης 60% διοριστέοι του ΑΣΕΠ και 40% από τον πίνακα πραγματικής προϋπηρεσίας σύμφωνα με τις ανάγκες της υπηρεσίας.

Για τη ρύθμιση η Πανελλήνια Ένωση Αδιόριστων Εκπαιδευτικών σχολίασε ως εξής: «Η νέα ρύθμιση μόνο ως εμπαιγμός μπορεί να χαρακτηριστεί από τον κόσμο της εκπαίδευσης και ως τίποτα άλλο. Ορίζει ως απαραίτητη προϋπόθεση την επιτυχία στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ και μάλιστα δεν διευκρινίζει, αν απαραίτητη θεωρείται η επιτυχία στον τελευταίο ΑΣΕΠ ή σε οποιαδήποτε διαγωνισμό. Με αυτό τον τρόπο συνεχίζει την παράλογη τακτική του να θεωρεί τους εκπαιδευτικούς ικανούς να δουλεύουν με σχέσεις ελαστικής εργασίας (ωρομισθία, αναπλήρωση), αλλά ανίκανους να είναι μόνιμοι αν δεν περάσουν την τουλάχιστον εξευτελιστική διαδικασία του ΑΣΕΠ. Κοροϊδεύει ανθρώπους που έχουν «οργώσει» τη χώρα κάνοντας ώρες στο δημόσιο σχολείο, πολλές φορές απλήρωτοι, και τους ζητά να δώσουν ΑΣΕΠ».

Στην ανακοίνωση σχολιάζεται και «ο Ενιαίος Πίνακας που τροφοδοτεί κατά 40% τον Πίνακα διορισμών και θεωρείται πίνακας αντικειμενικής προϋπηρεσίας και ανεξάρτητος από τη διαδικασία του ΑΣΕΠ».

Συγκεκριμένα στην ανακοίνωση αναφέρεται πως: «Ένα μεγάλο ποσοστό «πραγματικής» προϋπηρεσίας στον Ενιαίο Πίνακα εκλαμβάνεται, έμμεσα, με βάση την επιτυχία στον τελευταίο και προτελευταίο ΑΣΕΠ. Ένα επίσης μεγάλο ποσοστό εκλαμβάνεται με βάση τις «γνωριμίες», την τύχη, την καλή οικονομική κατάσταση. Επίσης από σχετική μελέτη φαίνεται καθαρά πως υπάρχουν συνάδελφοι που μόλις πάρουν το πτυχίο τους παρουσιάζουν μια μεγάλη προϋπηρεσία στον Ενιαίο Πίνακα από την πρώτη κιόλας χρονιά ή ακόμη και τη μισή χρονιά».

Πηγή: Φώτης Σπανός- ΘΕΣΣΑΛΙΑ, 11/5/2008